5.11.2024
AMACIMIZ

HABERLER
  • .Teşekkür
  • Açlık
  • Asit Yağmuru
  • Atıklar
  • Beklenen Doğal Afetler
  • Çernobil
  • Deprem
  • Ekoloji
  • El Nino
  • Elektromanyetik
  • Fosil Yakıtlar
  • Göç
  • Göktaşı Tehlikesi
  • Gürültü Kirliliği
  • Hava Kirliliği
  • Hayvan ve Bitkiler
  • Kanserojen Maddeler
  • Karbon Bütçesi
  • Kasırgalar
  • Kölelik / Mülteci / T.Sorunlar
  • Köşe Yazıları
  • Kuraklık
  • Küresel Isınma/İklim Değişikliği
  • Kyoto Protokolü
  • Manyetik / Kirlilik
  • Nükleer / Kimyasal Silahlar
  • Nükleer Santral/Enerji/Kirlilik
  • Orman / Erezyon/ HES
  • Özür
  • Sağlığımızı Tehdit Edenler
  • Salgın/Bulaşıcı Hastalıklar
  • Sel
  • Su/Deniz/Göl Kirliliği
  • Şiir
  • Teknoloji
  • Tsunami
  • Türkiye
  • Uluslar Arası Toplantılar
  • Uzay
  • Yanardağ
  • Yargı Kararları
  • Yenilenebilir Enerji/ Sorunları

  • ULUSLARARASI ÇEVRE TOPLANTILARI
  • Kyoto Protokolü (tr)
  • Kyoto Protokolü (ing)
  • Rio Deklarasyonu (tr)
  • Rio Deklarasyonu (ing)
  • Leipzig Deklarasyonu (ing)
  • IPCC Dördüncü Değerlendirme Raporu

  • KİTAPLAR
  • Tükenen Dünya
  • Plan B 3-0 Uygarlığı Kurtarmak için Harekete Geçmek
  • “Daha Geç Olmadan” Küresel Isınma

  • LİNKLER
  • Ozon Tabakası Raporu Nasa
  • Hava Kalitesi İzleme Ağı
  • Güncel Deprem Listesi
  • Tema
  • Greenpeace
  • Deniz seviyesi gözlemcisi
  • (BM), iklim değişikliği
  • showyourbudgets.org
  • Çevre Şeh. ve İklim değişikliği Bakanlığı

  • info@gezegenimiz.com
  • Favorilere Ekle
  • Ana Sayfa
  •      

    RIO DEKLARASYONU (Türkçe)


    Birleşmiş Milletler
     

    A/CONF.151/26 (Cilt. I)

    Genel Toplantı

    Dağıtım GENEL
    12 Ağustos 1992 

    ORİJİNAL: İNGİLİZCE


     
                 BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇEVRE VE KALKINMA KONFERANSI RAPORU
    
                      (Rio de Janeiro, 3-14 Haziran 1992)
    
    
                                   Ek I
    
                     ÇEVRE VE KALKINMA RİO BİLDİRİSİ
    
    
        Rio de Janeiro'da 3-14 Haziran 1992'de toplanan Birleşmiş Milletler
    Çevre ve Kalkınma Konferansı, 16 Haziran 1972'de Stokholm'de kabul
    edilmiş olan olan Birleşmiş Milletler Konferansı İnsan Çevresi Bildirisi'ni
    tekrarlayarak ve bunun üzerine inşa etme gayretiyle, devletler, toplumun ve
    insanların anahtar kesimleri arasında yeni işbirliği seviyeleri yaratarak
    yeni ve adil bir evrensel ortaklık kurmak amacıyla, evrensel çevrenin ve
    kalkınma sistemlerinin bütünlüğünü koruyan ve hepsinin yararlarına saygı
    gösteren uluslararası anlaşmalar yolunda çalışarak, Dünya'nın bütün ve 
    birbirine bağlı doğasını göz önünde bulundurarak kuruluşumuz
    bildirmektedir ki:
    
                                 İlke 1
    
        İnsanlar devam ettirilebilir kalkınma kaygılarının merkezindedir. 
    Doğa ile uyumlu sağlıklı ve yaratıcı bir yaşam hakkına sahiptirler.
    
                                 İlke 2
    
        Devletler, Birleşmiş Milletler Beyannamesi ve uluslararası kanun
    ilkelerine göre, kendi çevre ve kalkınma politikalarına uygun olarak
    kendi kaynaklarını işletmek yüce hakkına ve kendi sınırları ve kontrol
    alanlarındaki faaliyetlerin diğer devletlerin veya ulusal sınırlar
    dışındaki alanların çevresine zarar vermeme sorumluluğuna sahiptirler.
        
                                 İlke 3
    
        Kalkınma hakkı şimdiki ve gelecek nesillerin çevresel ve kalkınma 
    gereksinimlerini adil olarak karşılayacak şekilde yerine getirilmelidir.
    
                                 İlke 4
    
        Devam ettirilebilir kalkınma elde etmek için çevre koruması kalkınma 
    sürecinin önemli bir parçasını teşkil etmeli ve bununla bir izolasyon 
    içinde olduğu düşünülemez.
    
    
                                 İlke 5
    
        Bütün devletler ve insanlar yaşam standardındaki eşitsizliği azaltmak 
    ve dünya üzerindeki insanların çoğunluğunun ihtiyaçlarını daha iyi 
    karşılamak için devam ettirilebilir gelişme için vazgeçilmez bir 
    gereksinim olarak yoksulluğun yok edilmesi işinde işbirliği yapmalıdırlar.
    
    
                                 İlke 6
    
        Gelişmekte olan ülkelerin, özellikle az gelişmiş ve çevresel olarak
    zayıf olanların özel durum ve ihtiyaçlarına  özel bir öncelik tanınacaktır.
    
    
                                 İlke 7
    
        Devletler Dünya!nın ekosisteminin sağlık ve bütünlüğünü korumak,
    kollamak ve iyileştirmek için evrensel ortaklık ruhunda işbirliği içinde 
    olmalılar. Evrensel çevre bozulmasına değişik katkılarından dolayı 
    devletler ortak fakat farklılaşmış sorumluluklara sahiptirler. Gelişmiş
    ülkeler kendi toplumlarının evrensel çevre üzerindeki etkileri ve idare
    ettikleri teknolojileri ve mali kaynaklarından dolayı devam ettirilebilir
    kalkınmanın uluslararası uğraşısında taşıdıkları sorumluluğu kabul ederler.
    
    
                                 İlke 8
    
        Devam ettirilebilir kalkınma ve bütün insanlar için daha yüksek yaşam 
    kalitesi elde etmek için devletler üretim ve tüketimin devam ettirilemez
    örneklerini azaltmalı ve ortadan kaldırmalı ve uygun nufüs politikalarını 
    desteklemelidirler.
    
    
                                 İlke 9
    
        Devletler, teknolojinin gelişmesini, transferini, adaptasyonunu ve 
    yayılmasını yeni ve yenilik getirici teknolojileri de içerecek şekilde 
    arttırarak ve bilimsel ve teknolojik bilgi değişimi yoluyla bilimsel
    anlayışı geliştirerek  endojen kapasite inşasını güçlendirmek için
    işbirliği yapmalıdırlar.
    
    
                                İlke 10
    
        Çevre konuları tüm ilgili vatandaşların uygun seviyede katılımıyla 
    ele alınabilir. Ulusal seviyede, her birey çevreye dair umumi makamlarca
    tutulan bilgilere zararlı maddelere dair bilgileri ve kendi topluluklarındaki
    faaliyetleri içerecek şekilde erişim hakkına ve karar verme süreçlerine
    katılım fırsatına sahip olmalıdır. Devletler  bilgiyi geniş bir şekilde 
    elde edilebilir yaparak ulusal bilinç ve katılımı kolaylaştırmak ve teşvik
    etmelidirler. Islah ve çareyi de içeren adli ve idari raporlara
    etkili erişim sağlanmalıdır.
    
    
                                İlke 11
    
        Devletler etkili çevre kanunları çıkarmalıdırlar. Çevre standartları,
    idari amaçlar ve öncelikler uygulanacakları çevre ve kalkınma metnini
    yansıtmalıdırlar. Bazı ülkelerce özellikle gelişen ülkelerce uygulanan 
    standartlar uygunsuz ve diğer ülkelere haksız ekonomik ve sosyal
    maliyettedirler.
    
    
                                İlke 12
    
        Çevresel bozulma problemini daha iyi adreslemek için devletler
    ekonomik gelişme ve tüm ülkelerde devam ettirilebilir kalkınmaya yol
    açacak destekleyici ve açık uluslararası ekonomik sistem yerleştirmek
    için işbirliği yapmalıdırlar. Çevresel amaçlar için ticaret politika
    ölçümleri uluslararası ticarette keyfi veya haksız ayırım veya gizli
    kısıtlama vasıtası teşkil etmemelidir. İthalatçı ülke sınırları
    dışındaki çevresel itirazları ele almak için tek yanlı faaliyetlerden
    kaçınılmalıdır. Sınırlararası veya evrensel çevresel problemleri 
    adresleyen çevresel ölçümler mümkün olduğunca uluslararası anlaşmalara
    dayanmalıdır.
    
    
                                İlke 13
    
        Devletler kirlilik kurbanları ve diğer çevresel hasarlar tazmini
    tve mesuliyetine dair ulusal kanunlar geliştirmelidirler. Devletler 
    ayrıca kendi sınırları ve kontrol alanları içinde ve dışındaki 
    faaliyetlerin sebep olduğu çevresel hasarların  olumsuz etkilerinin
    tazmin ve mesuliyetine dair kararlı ve çabuk daha ileri uluslararası
    kanun geliştirmek için işbirliği içinde olmalıdırlar. 
    
    
                                İlke 14
    
        Devletler insan sağlığına zararlı bulunan veya ciddi çevresel
    kirlenmeye sebep olan madde ve faaliyetlerin diğer devletlere nakli 
    ve yerleşimini önlemek ve vazgeçirmek için etkili bir şekilde işbirliği
    içinde olmalıdırlar. 
    
    
                                İlke 15
    
        Çevreyi korumak için ihtiyati yaklaşım devletlerin kendi kabiliyetlerine
    göre geniş olarak uygulanacaktır. Ciddi ve geri dönüştürülemez hasar
    tehlikesi olan yerlerde tam bilimsel kesinlik eksikliği çevresel 
    kirlenmenin önlenmesi için gecikmenin sebebi olarak kullanılamayacaktır.
    
    
                                İlke 16
    
        Ulusal yetkililer  çevresel maliyetlerin ve ekonomik vasıtaların
    uluslararası hale getirilmesine kirletenin prensipte kirliliğin maliyetini
    halk çıkarına gerekli ilgiyi göstererek ve uluslararası ticaret ve yatırıma
    zarar vermeden karşılaması yaklaşımını değerlendirerek çaba sarfetmelidir.
    
    
                                İlke 17
    
        Çevresel etki değerlendirilmesi, ulusal bir vasıta olarak, çevre
    üzerine önemli olumsuz etkisi olması muhtemel ve ehil bir ulusal yetkilinin
    kararına maruz kalacak önerilmiş faaliyetler için kullanılacaktır.
    
    
                                İlke 18
    
        Devletler diğer devletleri meydana gelen, bu devletlerin çevreleri
    üzerinde ani zararlı etkiler üretebilecek doğal afetlerden veya diğer 
    acil durum hallerinden en kısa zamanda hberdar etmelidirler. Çok etkilenmiş
    devletlere yardım etmek için her tür çaba uluslararası toplum tarafından
    yapılacaktır.
    
                                İlke 19
    
        Devletler önemli olumsuz sınırlararası çevresel etkiye sahip
    olabilecek faaliyetler üzerine muhtemelen etkilenmiş devletlere önceden
    ve tam zamanında haber ve ilgili bilgiyi sağlayacak ve bu devletlere erken
    bir aşamada ve güvenle başvuracaktır. 
    
    
                                İlke 20
    
        Kadınlar çevresel idare ve gelişme üzerinde hayati bir role sahiptirler.
    Devam ettirilebilir bir kalkınma için onların tam katkısı gereklidir.
    
    
                                İlke 21
    
        Dünya gençliğinin yaratıcılığı, idealleri ve cesareti devam ettirilebilir
    kalkınmayı başarmak ve onlar için daha iyi bir gelecek sağlamak için 
    evrensel bir ortaklığı ilerletmek için harekete geçirilmelidir.
    
    
                                İlke 22
    
        Yerli insanlar ve onların toplulukları ve diğer yöresel topluluklar 
    bilgileri ve geleneksel tecrübelerinden dolayı çevresel idare ve gelişme
    üzerinde hayati bir role sahiptirler. Devletler onların kimliklerini,
    kültürlerini ve çıkarlarını farketmeli ve hakkıyla desteklemeli ve devam
    ettirilebilir kalkınmanın başarılmasında etkili katkılarını sağlamalıdır.
    
    
                                İlke 23
    
        Zulüm, tahakküm ve işgal altındaki insanların çevresi ve doğal
    kaynakları korunacaktır.
    
    
                                İlke 24
    
        Savaş devam ettirilebilir gelişmenin kaçınılmaz olarak yıkıcısıdır.
    Bu yüzden devletler silahlı çatışma zamanlarında çevreye koruma sağlayan
    uluslararası kanuna saygı duymalı ve gerekli olduğunda daha fazla
    geliştirilmesi için işbirliği içinde olmalıdırlar.
    
    
                                İlke 25
    
        Barış, gelişme ve çevresel koruma birbirine bağlı ve bölünemezdir.
    
    
                                İlke 26
    
        Devletler her türlü çevresel anlaşmazlıklarını barış içinde ve 
    Birleşmiş Milletler Beyannamesi ile uyum içinde uygun yollarla
    çözeceklerdir.
    
    
                                İlke 27
    
        Devletler ve insanlar bu Bildiri'ye dahil olan ilkelerin yerine
    getirilmesinde ve devam ettirilebilir kalkınma alanında uluslararası
    kanunun daha fazla geliştirilmesinde ortaklığın ruhuyla ve güven içinde
    işbirliği yapacaklardır.
    
    
    * * * * *
        a/ Birleşmiş Milletler Konferansı İnsan Çevresi Raporu, Stokholm,
    5-16 Haziran 1972 (Birleşmiş Miletler yayını, Satış No. E.73.II.A.14),
    bölüm I

    Bu döküman Birleşmiş Milletler Ekonomi ve Sosyal İşler Dairesi (DESA) tarafından online olarak postalanmıştır. Bu dökümanın elektronik ve/veya basılı olarak kopyalanması ve yayılması teşvik edilmektedir, sağlanan tasdik Birleşmiş Milletler'in bunun sağlanmasındaki rolünden meydana gelmiştir.

    Son güncelleme: 11 Kasım, 2002 by DESA/DSD
    Telif Hakkı © 1999 Birleşmiş Milletler